Ο ΔΥΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ

Με τη θεωρία του για τις ιδέες ο Πλάτωνας προσπάθησε να λύσει το παλιό οντολογικής φύσεως πρόβλημα το οποίο απασχόλησε τους προσωκρατικούς φιλοσόφους Ηράκλειτο κ Παρμενίδη. Άραγε τα πράγματα βρίσκονται ,όπως υπέθεσε ο Ηράκλειτος, σε συνεχή ροή και ακατάπαυστη μεταβλητότητα ή απεναντίας , όπως ισχυρίστηκε ο Παρμενίδης , πέρα από τη φαινομενική ρευστότητα τους υπάρχει κάτι σταθερό , που καθιστά εφικτή τη γνώση τους;

Αυτό είναι το ερώτημα στο οποίο ο Πλάτωνας επιχείρησε να δώσει μια λύση, στο πλαίσιο της οποίας οι δυο εκ διαμέτρου αντίθετες θεωρίες του Ηράκλειτου και του Παρμενίδη θα μπορούσαν να συνδιαλλαγούν. Συγκεκριμένα ο φιλόσοφος διέκρινε τον κόσμο σε δυο επίπεδα: απο τη μιά το σύνολο των αισθητών πραγμάτων ,των οποίων κυρίαρχο γνώρισμα είναι, όπως ισχυρίστηκε ο Ηράκλειτος , οι αδιάλειπτες μεταβολές τους και από την άλλη η περιοχή των ιδεών , που χαρακτηρίζονται απο τη σταθερότητα και τη μονιμότητα της ύπαρξής τους , όπως προέβαλε ο Παρμενίδης.

Επομένως οι ιδέες είναι μόνο για τον Πλάτωνα τα αληθινά όντα, τα αιώνια πρότυπα του ορατού κόσμου ,απο τις οποίες αντλούμε την πραγματική γνώση. Αντίθετα τα πράγματα που βλέπουμε είναι απλώς τα είδωλα των ιδεών,εικόνες που μοιάζουν αληθινές αλλά στην ουσία είναι ψεύτικες. Η πλατωνική φιλοσοφία λοιπόν είναι δυιστική αφού χωρίζει τον κόσμο σε μια υλική και σε μια ιδεατή σφαίρα ύπαρξης. Έτσι

υπάρχουν δυο κόσμοι , ο αισθητός που μεταβάλλεται συνεχώς και ο νοητός που παραμένει

αναλλοίωτος.

Δέσποινα Βλάχου Βθι