"Φιλοκαλούμεν τε γάρ μετ' ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας..."

"Φιλοκαλούμεν τε γάρ μετ' ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας..."
Αγαπάμε το ωραίο με λιτότητα και φιλοσοφούμε χωρίς να γινόμαστε μαλθακοί. Η ενασχόληση με τη φιλοσοφία δε μας κάνει θεωρητικούς ανθρώπους και δεν μας απομακρύνει από την πρακτική δράση, λέει ο Θουκυδίδης δια στόματος Περικλή.
Έτσι με το παρόν ιστολόγιο και εμείς, οι μαθητές της Β τάξης του 4ου Λυκείου Χαλκίδας είμαστε ενεργοί, προβληματιζόμαστε για ό,τι συμβαίνει γύρω μας και αποδεικνύουμε ότι η φιλοσοφία οδηγεί στη σκέψη και στη δράση.
Μας κάνει να αναρωτιόμαστε για ό,τι συμβαίνει γύρω μας και να μην αποδεχόμαστε τίποτα ως δεδομένο και "φυσικό". "Φιλοσοφία θα πει να βρίσκεσαι καθ’ οδόν...", θα πει να αναζητάς καινούριους δρόμους, να είσαι πνεύμα ανήσυχο και αιρετικό, γιατί μόνο τότε δικαιώνεις την ανθρώπινή σου υπόσταση και μπορείς να λέγεσαι "έλλογο ον". Στόχος μας είναι να καταθέσουμε τις σκέψεις μας παίρνοντας ερεθίσματα από τη φιλοσοφία, η οποία ως ιδιαίτερος κώδικας σκέψης και επικοινωνίας μπορεί να μετατρέψει το στοχασμό σε δημιουργία, τον προβληματισμό σε θέση, την απορία σε γνώση.

Τρίτη 1 Νοεμβρίου 2011

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ

ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ=> φίλος + σοφία= η αγάπη της σοφίας, της γνώσης.Σήμερα εννοούμε μια μέθοδο έρευνας της αλήθειας και μια στάση ζωής .

Προϋπόθεση της φιλοσοφίας είναι η έμφυτη τάση του ανθρώπου για γνώση («πάντες άνθρωποι του ειδέναι ορέγονται φύσει»= όλοι οι άνθρωποι από τη φύση τους επιθυμούν τη γνώση ,Αριστοτέλης ).Είναι όμως γνώρισμα ειδικά του φιλοσόφου η αυξημένη πνευματική ανησυχία ,ο θαυμασμός ,γιατί δεν υπάρχει άλλο ξεκίνημα για τη φιλοσοφία εκτός από αυτό ,τονίζει ο Πλάτων. Ο θαυμασμός οδηγεί συνήθως στην έρευνα και η τελευταία όταν αποδειχτεί ατελέσφορη στην απορία.

Τι εννοούμε όταν λέμε ο φιλόσοφος απορεί;

Εννοούμε ότι δεν υπάρχει γι αυτόν πέρασμα (α +πόρος) και ότι επομένως βρίσκεται σε πνευματικό αδιέξοδο. Ο φιλόσοφος διαρκώς ερωτά και αναρωτιέται διαρκώς υποβάλλει σε κριτικό έλεγχο τις παραδεδομένες και αυτονόητες λύσεις που έχουν γίνει καθολικά αποδεκτές. Και αυτό το κάνει γιατί απλούστατα οι συμβατικές αλήθειες και οι καθιερωμένες απόψεις τον αφήνουν ανικανοποίητο.

«Η ελληνική λέξη φιλόσοφος σχηματίζεται σε αντίθεση προς τη λέξη σοφός. Εννοεί αυτόν που αγαπάει τη γνώση σε αντιδιαστολή προς αυτόν που κατέχει τη γνώση και λέγεται σοφός. Η ζήτηση της αλήθειας ,όχι η κατοχή της αλήθειας, είναι η ουσία της φιλοσοφίας .Φιλοσοφία θα πεί να βρίσκεσαι καθ ‘ οδόν . Τα ερωτήματά της είναι ουσιαστικότερα από τις απαντήσεις της και κάθε απάντηση μετατρέπεται σε νέο ερώτημα..»(Καρλ Γιάσπερς)

« Η φιλοσοφία , μ’ όλο που αδυνατεί να μας δώσει με βεβαιότητα την αληθινή απάντηση στις αμφιβολίες που η ίδια γεννά, μπορεί να υποβάλλει πολλές δυνατότητες που πλαταίνουν το πνεύμα μας και το απελευθερώνουν από την τυρρανία του εθίμου. Έτσι παραμερίζει τον αλαζονικό δογματισμό εκείνων που ποτέ δεν ταξιδέψανε στις περιοχές της λυτρωτικής αμφιβολίας και κρατά ζωντανό το αίσθημα του θαυμασμού ..» (Μπέρτραντ Ράσελ,φιλόσοφος και πρωτοπόρος του παγκόσμιου φιλειρηνικού κινήματος )

Αξία φιλοσοφίας

«Για να συνοψίσουμε τη συζήτηση μας για την αξία της φιλοσοφίας , μπορούμε να πούμε ότι η φιλοσοφία πρέπει να σπουδάζεται όχι για να μας δώσει οριστικές απαντήσεις στα ερωτήματά της ,αλλά μάλλον για τα ίδια τα ερωτήματα. Γιατί τα ερωτήματα αυτά πλαταίνουν την αντίληψή μας για το τι είναι δυνατό, πλουτίζουν τη δημιουργικής μας φαντασία και περιορίζουν τη δογματική αυτοπεποίθηση που κρατά κλεισμένο το πνεύμα .Αλλά προπαντός γιατί χάρη στο μεγαλείο του σύμπαντος που αντικρίζει η φιλοσοφία , το πνεύμα γίνεται κι αυτό πλατύ και ικανό για την ένωσή του εκείνη με το σύμπαν που αποτελεί το υψηλότερό του αγαθό» (Μπέρτραντ Ράσελ).

Φιλοσοφία και επιστήμη

Στην αρχαία Ελλάδα η φιλοσοφία έκλεινε στο πλάτος της όλους τους τομείς του επιστητού. Αυτοί που τους ονομάζουμε « προσωκρατικούς φιλοσόφους» ήταν στην εποχή τους καθολικοί σοφοί,επιστήμονες και φιλόσοφοι ταυτόχρονα. Κατά το Μεσαίωνα η φιλοσοφία εκλαμβανόταν ως η πηγή από την οποία απέρρεαν όλες οι επιστήμες, ενώ ο Ντεκάρτ (Descartes) την παρομοίαζε με ένα δέντρο που οι ρίζες του είναι η μεταφυσική,ο κορμός του η φυσική και τα κλαδιά του η ιατρική , η μηχανική και η ηθική.

Ωστόσο στις μέρες μας ο πολλαπλασιασμός των γνώσεων κατέστησε αναπόφευκτη τη σταδιακή απομάκρυνση των διαφόρων επιστημών από τη φιλοσοφία και την αυτόνομη περαιτέρω ανάπτυξη της καθεμιάς.

Η αποψίλωση της φιλοσοφίας σημαίνει πως αυτή δεν έχει πια λόγο να υπάρχει;

Στην εποχή μας κρίνεται άχρηστο κάθε είδος φιλοσοφικού στοχασμού που περιφρονεί τη σαφήνεια .Αντίθετα προτεραιότητα δίνεται στη λογική επιστημονική θεμελίωση της γνώσης και τα τεχνικά επιτεύγματα καθώς ο άνθρωπος με τη μηχανοποίηση τείνει να μετατραπεί σε ρομπότ. Η επιστήμη θέτει απλόχερα στη διάθεση μας πολλά και μεγάλα υλικά μέσα αλλά δε μας προδιαγράφουν τους σκοπούς για τους οποίους αυτά θα χρησιμοποιηθούν. Αποσπώντας λοιπόν τον άνθρωπο από τη στενόψυχη και μυωπική προσήλωση του στα μέσα, η φιλοσοφία έρχεται ακριβώς να τον βοηθήσει ώστε να συλλάβει σκοπούς και να πραγματώσει αξίες. Στηριζόμενη στα πορίσματα των επιμέρους επιστημών , η φιλοσοφία προσπαθεί να μας δώσει μια γενική εικόνα για τον άνθρωπο, τον κόσμο και τη ζωή. Και επειδή οι γενικές εικόνες υπάρχει κίνδυνος να αποδειχτούν σαθρές ,η φιλοσοφία βρίσκεται σε διαρκή επιφυλακή, έτοιμη να βελτιώσει ή να αναθεωρήσει τις γενικεύσεις της .Κανένας δεν είναι υποχρεωμένος να ασπαστεί τις διδασκαλίες των διάφορων φιλοσόφων. Ωστόσο μπορεί να δεχτεί πολύ γόνιμες επιδράσεις που μπορεί να τις αξιοποιήσει κριτικά και δημιουργικά,να βρεί λύσεις στα προβλήματά του αλλά και πολύτιμη πνευματική καλλιέργεια που θα τον βοηθήσει να χαράξει τον δικό του δρόμο.

«Αυτή η δυνατότητα της επανεξέτασης είναι πραγματικά το πολυτιμότερο πράγμα,αυτό με το οποίο ο άνθρωπος είναι αληθινά άξιος να λέγεται άνθρωπος.Ο άνθρωπος που αναρωτιέται «για ποιο λογο;» δεν είναι πια ούτε ζώο ούτε δούλος.Τίποτα γι’ αυτόν δεν είναι αυτονόητο.(vl.Jankelevitch)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου