ΚΕΦ. ३ ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΗ ΓΝΩΣΗ: Ακραία μεθοδολογική αμφιβολία:υπάρχει κάτι για το οποίο δεν μπορώ να αμφιβάλλω;
Ο Στοχαστής,γλυπτό του Ογκύστ Ροντέν
“Ευλογημένη να ‘ναι η αμφιβολία! Σας συμβουλεύω να τιμάτε / χαρούμενα
και προσεχτικά εκείνον / που τον λόγο σας εξετάζει σαν κάλπικη μονέδα!
/ Άμποτε να ‘σαστε συνετοί και να μη / δίνετε τον λόγο σας με σιγουριά
πολλή. / […]
Α, όμορφο που ‘ναι το κούνημα του κεφαλιού / για τις “ατράνταχτες” αλήθειες!
/ […] Μα απ’ όλες τις αμφιβολίες ομορφότερη είναι σαν οι φοβισμένοι
/ αδύναμοι σηκώνουν το κεφάλι και / παύουν να πιστεύουν / στων
τυράννων τη δύναμη.
Α, με πόσο κόπο καταχτήθηκε κείνο το σοφό αξίωμα! / Πόσες θυσίες κόστισε!
/ Πόσο δύσκολο στάθηκε να βρεθεί / πως τα πράγματα ήταν έτσι κι
όχι αλλιώς! / Με στεναγμό ανακούφισης το ‘γραψε ένας άνθρωπος μια μέρα
στης Γνώσης το βιβλίο. / Καιρό πολύ έμεινε χαραγμένο εκεί μέσα και γενιές
ολόκληρες / ζήσαν μαζί του, το ‘βλεπαν σαν αλήθεια αιώνια./ Μα κάποτε
μια υποψία μπορεί να γεννηθεί, γιατί μια καινούρια εμπειρία / τραντάζει
το ατράνταχτο αξίωμα. Ξυπνάει η αμφιβολία. / Και μιαν άλλη μέρα ένας
άλλος άνθρωπος στοχαστικά σβήνει απ’ το βιβλίο της / Γνώσης / το αξίωμα
με μια μονοκοντυλιά. / […]
Να κι οι αστόχαστοι που ποτέ δεν αμφιβάλλουν. / Η χώνεψή τους είναι
άψογη, κι η κρίση τους αλάθευτη. / Δεν πιστεύουν στα γεγονότα, πιστεύουν
μόνο στον εαυτό τους. / Αν χρειαστεί / πρέπει αυτούς τα γεγονότα να
πιστέψουν. Είναι απέραντα / υπομονετικοί - με τον εαυτό τους. Τα επιχειρήματα
/ τα ακούνε με αυτί σπιούνου.
Στους αστόχαστους που ποτέ δεν αμφιβάλλουν, / συνταιριάζουν οι στοχαστικοί
που ποτέ δε δρούνε. / Τούτοι αμφιβάλλουν όχι για να πάρουν μια
απόφαση, αλλά / για να μην πάρουν απόφαση καμιά. Τα κεφάλια τους τα
χρησιμοποιούνε μόνο για να / τα κουνάνε. Με σκοτισμένο πρόσωπο / ειδοποιούν
τους επιβάτες των καραβιών που βουλιάζουν πως το νερό είναι επικίνδυνο.
/ Κάτω απ’ του δημίου τον μπαλτά / αναρωτιούνται αν δεν είναι άνθρωπος
κι αυτός. / Μουρμουρίζουν σκεφτικά / πως “το θέμα δεν έχει ξεκαθαριστεί
ακόμα”, και πηγαίνουν να πέσουν. / Μοναδική τους δράση ο δισταγμός.
/ Αγαπητή τους φράση: “Δεν είναι ακόμη ώριμο για συζήτηση”.
Γι’ αυτό, αν πιστεύεις την αμφιβολία, / μην παινέψεις / την αμφιβολία που
καταντάει απελπισία! / Τι ωφελεί η αμφιβολία εκείνον / που δεν μπορεί ν’ αποφασίσει;
/ Μπορεί να πράξει λάθος / όποιος δε γυρεύει πολλούς λόγους
για να δράσει./ Μα όποιος πάρα πολλούς γυρεύει / μένει άπραγος την ώρα
του κινδύνου”.
και προσεχτικά εκείνον / που τον λόγο σας εξετάζει σαν κάλπικη μονέδα!
/ Άμποτε να ‘σαστε συνετοί και να μη / δίνετε τον λόγο σας με σιγουριά
πολλή. / […]
Α, όμορφο που ‘ναι το κούνημα του κεφαλιού / για τις “ατράνταχτες” αλήθειες!
/ […] Μα απ’ όλες τις αμφιβολίες ομορφότερη είναι σαν οι φοβισμένοι
/ αδύναμοι σηκώνουν το κεφάλι και / παύουν να πιστεύουν / στων
τυράννων τη δύναμη.
Α, με πόσο κόπο καταχτήθηκε κείνο το σοφό αξίωμα! / Πόσες θυσίες κόστισε!
/ Πόσο δύσκολο στάθηκε να βρεθεί / πως τα πράγματα ήταν έτσι κι
όχι αλλιώς! / Με στεναγμό ανακούφισης το ‘γραψε ένας άνθρωπος μια μέρα
στης Γνώσης το βιβλίο. / Καιρό πολύ έμεινε χαραγμένο εκεί μέσα και γενιές
ολόκληρες / ζήσαν μαζί του, το ‘βλεπαν σαν αλήθεια αιώνια./ Μα κάποτε
μια υποψία μπορεί να γεννηθεί, γιατί μια καινούρια εμπειρία / τραντάζει
το ατράνταχτο αξίωμα. Ξυπνάει η αμφιβολία. / Και μιαν άλλη μέρα ένας
άλλος άνθρωπος στοχαστικά σβήνει απ’ το βιβλίο της / Γνώσης / το αξίωμα
με μια μονοκοντυλιά. / […]
Να κι οι αστόχαστοι που ποτέ δεν αμφιβάλλουν. / Η χώνεψή τους είναι
άψογη, κι η κρίση τους αλάθευτη. / Δεν πιστεύουν στα γεγονότα, πιστεύουν
μόνο στον εαυτό τους. / Αν χρειαστεί / πρέπει αυτούς τα γεγονότα να
πιστέψουν. Είναι απέραντα / υπομονετικοί - με τον εαυτό τους. Τα επιχειρήματα
/ τα ακούνε με αυτί σπιούνου.
Στους αστόχαστους που ποτέ δεν αμφιβάλλουν, / συνταιριάζουν οι στοχαστικοί
που ποτέ δε δρούνε. / Τούτοι αμφιβάλλουν όχι για να πάρουν μια
απόφαση, αλλά / για να μην πάρουν απόφαση καμιά. Τα κεφάλια τους τα
χρησιμοποιούνε μόνο για να / τα κουνάνε. Με σκοτισμένο πρόσωπο / ειδοποιούν
τους επιβάτες των καραβιών που βουλιάζουν πως το νερό είναι επικίνδυνο.
/ Κάτω απ’ του δημίου τον μπαλτά / αναρωτιούνται αν δεν είναι άνθρωπος
κι αυτός. / Μουρμουρίζουν σκεφτικά / πως “το θέμα δεν έχει ξεκαθαριστεί
ακόμα”, και πηγαίνουν να πέσουν. / Μοναδική τους δράση ο δισταγμός.
/ Αγαπητή τους φράση: “Δεν είναι ακόμη ώριμο για συζήτηση”.
Γι’ αυτό, αν πιστεύεις την αμφιβολία, / μην παινέψεις / την αμφιβολία που
καταντάει απελπισία! / Τι ωφελεί η αμφιβολία εκείνον / που δεν μπορεί ν’ αποφασίσει;
/ Μπορεί να πράξει λάθος / όποιος δε γυρεύει πολλούς λόγους
για να δράσει./ Μα όποιος πάρα πολλούς γυρεύει / μένει άπραγος την ώρα
του κινδύνου”.
Bertholt Brecht,Εγκώμιο στην αμφιβολία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου