"Φιλοκαλούμεν τε γάρ μετ' ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας..."

"Φιλοκαλούμεν τε γάρ μετ' ευτελείας και φιλοσοφούμεν άνευ μαλακίας..."
Αγαπάμε το ωραίο με λιτότητα και φιλοσοφούμε χωρίς να γινόμαστε μαλθακοί. Η ενασχόληση με τη φιλοσοφία δε μας κάνει θεωρητικούς ανθρώπους και δεν μας απομακρύνει από την πρακτική δράση, λέει ο Θουκυδίδης δια στόματος Περικλή.
Έτσι με το παρόν ιστολόγιο και εμείς, οι μαθητές της Β τάξης του 4ου Λυκείου Χαλκίδας είμαστε ενεργοί, προβληματιζόμαστε για ό,τι συμβαίνει γύρω μας και αποδεικνύουμε ότι η φιλοσοφία οδηγεί στη σκέψη και στη δράση.
Μας κάνει να αναρωτιόμαστε για ό,τι συμβαίνει γύρω μας και να μην αποδεχόμαστε τίποτα ως δεδομένο και "φυσικό". "Φιλοσοφία θα πει να βρίσκεσαι καθ’ οδόν...", θα πει να αναζητάς καινούριους δρόμους, να είσαι πνεύμα ανήσυχο και αιρετικό, γιατί μόνο τότε δικαιώνεις την ανθρώπινή σου υπόσταση και μπορείς να λέγεσαι "έλλογο ον". Στόχος μας είναι να καταθέσουμε τις σκέψεις μας παίρνοντας ερεθίσματα από τη φιλοσοφία, η οποία ως ιδιαίτερος κώδικας σκέψης και επικοινωνίας μπορεί να μετατρέψει το στοχασμό σε δημιουργία, τον προβληματισμό σε θέση, την απορία σε γνώση.

Τετάρτη 16 Νοεμβρίου 2011

Κεφ. 2 - ΚΑΤΑΝΟΩΝΤΑΣ ΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ - ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΛΟΓΟΣ

"ΞΕΝΟΣ: Λοιπόν, σκέψη και λόγος είναι το ίδιο πράγμα. Μόνο που ο διάλογος που γίνεται χωρίς φωνή, μέσα στην ψυχή με τον εαυτό της, ονομάστηκε σκέψη.
ΘΕΑΙΤΗΤΟΣ: Βέβαια.
ΞΕΝΟΣ: Ενώ το ρεύμα που βγαίνει από την ψυχή και περνά από το στόμα μαζί με ήχο, αυτό δεν καλείται λόγος;
ΘΕΑΙΤΗΤΟΣ: Αλήθεια λες.

ΞΕΝΟΣ: Κι ακόμα ξέρουμε ότι μέσα στους λόγους υπάρχει και αυτό.
ΘΕΑΙΤΗΤΟΣ: Ποιo;
ΞΕΝΟΣ: Η κατάφαση και η άρνηση.
ΘΕΑΙΤΗΤΟΣ: Το ξέρουμε.
ΞΕΝΟΣ: Όταν λοιπόν τούτο(κατάφαση και άρνηση) γίνεται μέσα στην ψυχή με τη σιωπηλή σκέψη, πώς αλλιώς παρά κρίση θα το ονόμαζες;"
(Πλάτων,
Σοφιστής,263e-264a)





Ρενέ Μαγκρίτ, Η τέχνη της συζήτησης, 1950
''...σ' ένα τοπίο από τις απαρχές του κόσμου ή από την εποχή των γιγάντων εναντίον των θεών, δυο μικροσκοπικές φιγούρες συζητούν μεταξύ τους. Μια συζήτηση που δεν μπορούμε να την ακούσουμε, ένα απλό μουρμουρητό που αμέσως το καταπίνει η σιωπή του τείχους, οι μεγάλοι ογκόλιθοι, οι οποίοι δεσπόζουν πάνω από τους συνομιλητές'' Μισέλ Φουκώ.

Βλέποντας κανείς τον πίνακα προσπαθεί να καταλάβει τα σύμβολα που απεικονίζονται. Είναι γράμματα; Είναι λέξεις; Ποιο είναι το νόημά τους; Οι μικροσκοπικές φιγούρες δεν διακρίνονται καν μπροστά σ' αυτό το γιγαντιαίο θέαμα. Άραγε τι να σκέφτονται; Σίγουρα οι φιγούρες θα θαυμάζουν το θέαμα, το τοπίο από τις απαρχές του κόσμου. Ίσως τα γράμματα να συμβολίζουν τη γλώσσα και οι φιγούρες τη σκέψη. Άλλωστε ο πολιτισμός είναι μια αμφίδρομη σχέση ανάμεσα στη σκέψη και στη γλώσσα, όπου η σκέψη είναι η εσωτερικευμένη γλώσσα. Η κατάταξη των γλωσσικών συμβόλων καλλιεργεί τη σκέψη και εμπλουτίζει το διανοητικό πεδίο του ανθρώπου. Επειδή, όμως, στον πίνακα τα σύμβολα ορθώνονται δυσθεώρητα μπροστά στον άνθρωπο, ίσως να υπονοείται ότι αυτός πρέπει να συνειδητοποιήσει το μεγαλείο της γλώσσας και την τεράστια δύναμη που αυτή έχει, έτσι ώστε να μπορέσει κάποτε να αναπτυχθεί πραγματικά, αφού η γλώσσα, του προσφέρει τεράστιες δυνατότητες.
Ντρέκη Θεοδώρα ΒΘ2

Στον πίνακα της Ρενέ Μαγκρίτ διακρίνουμε μεγάλους ογκόλιθους που μοιάζουν με γράμματα καθώς και δυο μικρές φιγούρες ανθρώπων που συζητούν. Οι άνθρωποι σαν δυο μικροσκοπικές φιγούρες μπροστά στο μεγαλείο των λέξεων. Αυτό συμβολίζει ότι ο άνθρωπος με τη σκέψη του έχει κατακτήσει πολλά πράγματα τα οποία ούτε ο ίδιος μπορεί να φτάσει. Το μεγαλείο της γλώσσας και οι χιλιάδες λέξεις που αποτελούν κληρονομιά, υπερβαίνουν τον άνθρωπο. Δείχνoυν επίσης την μηδαμινότητα του ανθρώπου, καθώς αυτός είναι πολύ μικρός μπροστά στους τεράστιους ογκόλιθους της σκέψης και της γλώσσας.
Δέσποινα Σιμιτζή ΒΘ2

Μέσα από τον πίνακα υποδεικνύεται το μεγαλείο και η μεγάλη αξία της γλώσσας σε σχέση με τον άνθρωπο. Ο πίνακας αποτυπώνοντας τους μικροσκοπικούς ανθρώπους να συζητούν μπροστά στους τεράστιους ογκόλιθους σε σχήμα γραμμάτων δείχνει ότι οι άνθρωποι όσο και αν προσπαθούν δεν μπορούν να φτάσουν το μεγαλείο της αυτό. Η σημασία της είναι τεράστια, αφού στη γλώσσα στηρίζεται η ανάπτυξη του πολιτισμού.
Μαρία Πίσχινα ΒΘ2

Ο πίνακας αυτός μας παρουσιάζει το μεγαλείο της γλώσσας σε σύγκριση με τον άνθρωπο. Οι ογκόλιθοι σε σχήμα γραμμάτων που συμβολίζουν τις λέξεις και κατ' επέκταση τη γλώσσα μας είναι τεράστιοι, ενώ οι άνθρωποι μπροστά τους παρουσιάζονται μικροσκοπικοί. Πράγματι, το σύνολο των γραμμάτων που σχηματίζουν ένα πολύ μεγάλο σύνολο λέξεων αποτελούν το μεγαλείο της γλώσσας.Ο άνθρωπος πολλές φορές χάνεται μέσα σ'αυτό το μεγαλείο. Πολλοί πιστεύουν ότι μαθαίνοντας κάτι παραπάνω από τους άλλους για τον πολιτισμό και μερικές λέξεις που οι άλλοι δεν γνωρίζουν, ξέρουν τη γλώσσα τους. Αυτό στην πραγματικότητα είναι αδύνατον. Το σύνολο των λέξεων είναι τόσο μεγάλο που κανείς άνθρωπος δεν μπορεί να το γνωρίζει.
Αμαλία Σαμπάνη ΒΘ2



Σε αυτή την εικόνα μαρτυράται η θέση που έχει ο άνθρωπος μπροστά στο σύνολο της δημιουργίας, το μεγαλείο της γνώσης. Πραγματικά, αν κάτσουμε για λίγο και αναλογιστούμε τη γνώση που έχουμε αποκτήσει σε αυτά τα χρόνια της ζωής μας, θα δούμε πως αυτή η γνώση είναι ένα μικρό μικρό κομματάκι, ένας κόκκος άμμου μπροστά στην αχανή έκταση των γνώσεων που θα λάμβανε κανείς, αν είχε τη δυνατότητα να γνωρίσει τα πράγματα του παρελθόντος, τα όσα έχουν συμβεί από την αρχή της ζωής στον κόσμο ως τώρα. Όσα και αν μάθουμε θα είναι πάντα λίγα, γιατί ο χρόνος της ζωής μας είναι αμελητέος μπροστά στην αιωνιότητα, στα όσα συνέβησαν και θα συμβούν. Έτσι και οι δυο συνομιλητές αυτής της εικόνας κυριεύονται από δέος στην όψη αυτών των τεράστιων ογκόλιθων, του μεγαλείου της γλώσσας, ενός ολόκληρου πολιτισμού και μιας ιδιαίτερης και ξεχωριστής νοοτροπίας που κάθε έθνος άφησε ως δικό του σημάδι.
Ελένη Νεοφωτίστου ΒΘ2




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου